رانیتیدین (نام انگلیسی: Ranitidine) با نام زانتاک نیز شناخته میشود. یک دارو برای درمان زخم های روده و معده ، بیماری ریفلاکس معده ، دستگاه گوارش و شرایطی که معده شما بیش از حد اسید تولید میکند مورد استفاده قرار میگیرد. رانیتیدین همچنین برای یک بیماری نادر سندرم زولینگر الیسون هم استفاده میشود. این دارو نیز برای درمان اسیب های مرتبط با اسید در جداره مری استفاده میشود.
رانیتیدین در اشکال قرص رانیتیدین ، کپسول رانیتیدین ، شربت رانیتیدین ، آمپول رانیتیدین میباشد. رانیتیدین دارویی است که با نسخه و بدون نسخه در دسترس میباشد و متعلق به گروه داروهای گوارشی میباشد
داروی رانیتیدین آنتاگونیست گیرنده هیستامینی H2 و مشابه سایمتیدین و فاموتیدین می باشد.داروی رانیتیدین از طریق رقابت با هیستامین در اتصال به گیرنده های H2 در سلولهای جداره ای عمل می کند. رانیتیدین مانع ترشح اسید معده بوسیله سلولهای جداره ای و یا ترشح اسید معده توسط غذا و یا محرک های دیگر می شود.
اسامی تجاری رانیتیدین :رانیتیدین - رانیجکتین - رانیسید - رانیفلکس - ژلوتید - رانوور - رانیتیکس
فراهمی زیستی خوراکی رانیتیدین تقریبا 50% می باشد. داروی رانیتیدین جدود 15% به پروتئینهای پلاسما متصل می گردد.
این دارو دارای متابولیسم کبدی می باشد.راه اصلی دفع آن از طریق ادرار می باشد.
نیمه عمر رانیتیدین 2.8 تا 3.1 ساعت می باشد.
استفاده از رانیتیدین ممکن است خطر ابتلا به ذات الریه را فزایش دهد.اگر به بیماری ذات الریه مبتلا هستید این دارو را مصرف نکنید.
در صورت ابتلا به بیماری کلیوی ، بیماری کبدی یا پورفیری هستید ، با پزشک خود درباره مصرف این دارو مشورت کنید که مطمئن شوید برای شما بی خطر است.
از رانیتیدین به عنوان بخشی از درمان ترکیبی استفاده می شود . این بدان معناست که ممکن است لازم باشد این دارو را با داروهای دیگر مصرف کرد.
رانیتیدین به طور معمول برای درمان کوتاه مدت استفاده میشود.اما در شرایطی ممکن است برای درمان طولانی ، چند هفته تا ماه مصرف شود.
رانیتیدین باعث کاهش مقدار اسیدی که معده ایجاد میکند میشود اما آنتی اسیدها اسیدی را که معده ساخته است را خنثی میکند.
عوارض رایج قرص رانیتیدین شامل سردرد ، یبوست ، اسهال ، تهوع و استفراغ می باشد. اگر این اثرات خفیف باشد ممکن است طی چند روز یا چند هفته از بین برود. اگر این علائم از بین نرفت حتما با پزشک خود مشورت کنید.
در بعضی موارد راینیتیدین باعث عوارض جدی تری میشود که در صورت بروز عوارض جدی فورا با پزشک تماس بگیرید:
گاهی ممکن است واکنش آلرژیک جدی بعد از مصرف داروی رانیتیدین بروز کند. با این حال در صورت مشاهده هر نشانه ای از واکنش حساسیتی بلافاصله به پزشک مراجعه کنید، نشانه های واکنش حساسیتی به رانیتیدین عبارتند از:
موارد بیان شده لیست کامل عوارض رانیتیدین نیست. در صورت مشاهده هر گونه عارضه جانبی دیگر که در این لیس به آن اشاره نشده به پزشک مراجعه کنید.
مصرف رانیتیدین با بعضی داروها ممکن است خطر ابتلا به عوارض ها افزایش میدهد. نمونه هایی از این داروها عبارتند از :
اگر قرص رانیتیدین 150 را یک بار در روز مصرف میکنید ، بعدر است بعد از عصرانه یا قبل از خواب مصرف شود.
فرم عمومی مصرف رانیتیدین 150 میلی گرم ، 300 میلی گرم میباشد که بر حسب شدت و نوع بیماری پزشک مقدار آن را تعیین میکند.
برای مبتلایان به کلیه: در صورت بروز مشکلات کلیوی یا سابقه بیماری کلیوی ، ممکن است نتواند این دارو را به خوبی از بدن پاک شود. که باعث عوارض بیشتری می شود.
برای مبتلایان به مشکلات کبدی: اگر دچار مشکلات کبدی یا سابقه بیماری کبد هستید. ممکن است این دارو به خوبی پردازش نشود. به همین دلیل ممکن است سطح رانیتیدین در بدن شما افزایش یابد و باعث عوارض بیشتری شود.
افراد مسن: ممکن است افراد مسن دچار نارسایی های کلیوی باشند. این امر موجب می شود بدن آنها دارو را آهسته تر جذب بکند. بنابراین مقدار بیشتری از دارو و برای مدت طولانی تری در بدن باقی می ماند. این امر خطر بروز عوارض جانبی را افزایش می دهد. در برخی موارد نادر ممکن است رانیتیدین موجب بروز کنفوزیون (نوعی حالت گیجی و کاهش هوشیاری)، افسردگی، اضطراب و توهم در فرد بشود. این عوارض در افراد مسنی که بیماری های دیگری دارند، شایع تر است
رانیتیدین در گروه B بارداری قرار دارد.این داروها،مطالعات بر روی حیوانات باردار نشانگر این بود که دارو خطری بر روی جنین ندارد، اما مطالعات کافی روی زنان باردار برای میزان خطر روی جنین در سه ماهه اول بارداری انجام نشده است
رانیتیدین به شیر مادر منتقل میشود و ممکن است به کودک شما اسیب برساند. برای مصرف این دارو حتما با پزشک خود مشورت کنید.
شربت رانیتیدین (Ranitidine) از داروهایی است که به منظور کاهش تحریکات گوارشی مثل درد و سوزش ناشی از رفلاکس معده در نوزادان و کودکان تجویز می شود.گاهی اوقات هم از شربت رانیتیدین برای رفع کهیر مزمن که یک حساسیت پوستی در نوزاد است، استفاده می کنند.
تنظیم دوز دارو بصورت شربت دقیق تر انجام می شود و هر سی سی حاوی ۱۵ میلی گرم رانیتیدین است که مقدار مورد نیاز توسط پزشک تجویز می شود و لازم است با دقت این دارو در زمان های تجویز شده مصرف شود.
امپرازول و رانیتیدین داروهایی هستند که برای درمان مشکلات گوارشی مانند بیماری ریفلاکس معده (GERD) مورد استفاده قرار می گیرند.آنها هر دو با کاهش مقدار اسید در معده به درمان می پردازند.اما به روش های مختلفی این کار را انجام می دهد.
امپرازول و رانیتیدین در فرم های تجویزی و خارج از نسخه (OTC) در دسترس هستند.
این داروها برای درمان بیماری های مشابه مورد استفاده قرار می گیرند.
این بیماری ها عبارتند از: